Menu

Model Kubler-Ross

9 marca 2017 - Utrata bliskich

W swoim złożonym z pięciu stadiów, modelu Elizabeth Kubler – Ross (1969) opisuje emocje, jakich doświadczają ludzie, którzy próbują radzić sobie z perspektywą nadchodzącej śmierci. Zdefiniowane przez nią pojęcie omawiano również przy omawianiu procesu smutku i żałoby, występujących po większości strat osobistych. Opracowany został po to aby dostarczyć umierającemu pacjentowi sposobów przekazania swoim opiekunom i rodzinom tego, jak się czują i czego potrzebują.

Zaprzeczenie i izolacja
Charakterystyczna reakcja na uświadomienie sobie tego że ma się niebawem umrzeć to: „Nie to nie mogę być ja. To musi być jakas pomyłka. To po prostu nieprawda”. Kubler Ross uważa iż początkowe zaprzeczenie to zdrowy odruch na oswojenie się z trydną wiadomością. Stwierdza że: „zaprzeczenie pełni funkcję buforu po nieoczekiwanej szokującej wiadomościo, pozwala pacjentowi zebrać się w sobie i z czasem zmobilizować inne mniej radykalne mechanizmy obronne”.

Gniew
Ludzie w tym stadium nie są już w stanie zaprzeczyć mogą więc prócz gniewu przejawić wrogość, wściekłość, zazdrość i urazę. Kubler Ross podaje że rodziny i personel napotykają poważne trudności w postępowaniu z ludźmi znajdującymi się w stadium gniewu. Gniew pacjenta jest normalnym mechanizmem przystosowawczym. To rozpaczliwa próba zwrócenia na siebie uwagizażądania szacunku i zrozumienia oraz ustanowienia jakiejś niewielkiej kontroli. Personel i członkowie rodziny nie powinni traktować zachowania pacjenta jako wymierzonego w nich działania. Oznaki gniewu i wrogości

Targowanie się
W tym stadium pacjenci targują się z lekarzami lub z Bogiem o przedłużenie życia, o jeszcze jedną szansę, o czas na zrobienie jeszcze jednej rzeczy. To kolejny okres samooszukiwania się, nadzieję na nagrodę w zamian za obietnicę dobrego sprawowania się lub za dobre uczynki. Jest to normalne usiłowanie opóźnienia śmierci. Wrażliwy opiekun nie powinien przechodzić nad nim do porządku dziennego lecz starać się wydobyć niepokoje, leżące u podłoża tych zachowań. Pacjent może mieć potrzebę uporania się z poczuciem winy lub inną skrywaną emocją.

Depresja
Kiedu już opinia lekarzy, fizyczne dowody, wygląd ciała i świadectwo zmysłów zmusza pacjenta, by przyznał, że stan jego jest w istocie beznadziejny, rodzi się poczucie straty. Większość pacjentów staje w obliczu wielu stratzwiązanych z nieuchronna śmiercią. Prócz samego życia są to jeszcze: kariera, pieniądze, ukochane osoby i dobytek. Depresja jest w tej sytuacji czymś zupełnie normalnym. Kubler Ross identyfikuje dwa rodzaje depresji osób chorych śmiertelnie: depresja reaktywna i depresja przygotowawecza. Pierwsza jest reakcją na nieodwracalną stratę, druga – wewnętrznym przygotowaniem emocjonalnym do wyrzeczenia się wszystkiego. Pacjentów w depresji przygotowawczek należy traktować z miłością, troską i empatią, używając niewielu słów lub nie używając ich wcale. Podejmowanie przez opiekunów prób poprawienia pacjentowi nastroju będzie mu tylko przeszkadzało w oswojeniu się z tą sytuacją.

Akceptacja
Pacjenci którzy orzeszli już przez pierwsze cztery stadia, mogą osiągnąć punkt w którym są zmęczeni, słabi, uporali się ze smutkiem pogodzili się z utratą życia i zaakceptowali sytuację. Stadium to charakteryzuje się cichą spokojną rezygnacją. Nie jest to stadium szczęśliwe. To czas kiedy pacjenci zamykają się w sobie. Czas kiedy nie potrzebują rozmowy i licznego towarzystwa. Członkowie rodziny i opiekunowie powinni okazywaćswoją miłość i wsparcie przez samą swą obecność, siedzenie w milczeniu, trzymanie pacjenta za rękę lub spokojne reagowanie na jego życzenia i potrzeby. Pacjentom powinno się zapewnić leczenie umożliwiające im życie tak wygodne od bólu, jak to tylko możliwe.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *