Menu

Model Schneidera

9 marca 2017 - Utrata bliskich

Transformacyjne stadia smutku po stracie

Wstępna świadomość straty
Początkowo efekt wywołany stratą jest zazwyczaj znacząco stresogenny i powoduje istotne zagrożenie utraty równowagi organizmu. Holistyczne wymiary tego stadium początkowego uświadomienia obejmują wymiar: fizyczny, behawioralny, emocjonalny, poznawczy i duchowy. Szok, zamęt, odrętwienie, zdystansowanie się, niedowierzanie i dezorientacja – to tylko kilka z nielicznych zachowań , emocji lub uczuć, jakich doświadczyć może człowiek w normalnej reakcji adaptacyjnej wobec uświadomienia sobie, że doznał istotnej straty.

Próby ograniczenia świadomości straty przez „Trzymanie sie”
Owo „trzymanie się” oznacza koncentrowanie przez jakiś czas myśli ienergii emocjonalnej na jakichkolwiek pozytywnych aspektach straty, jakie uda się ustalić i na wykorzystaniu siły wewnętrznej lub nadziei, by powstrzymać bezpośrednie zagrożenie odrętwieniem i utratą równowagi. Strategie „trzymania się” są normalną metodą stosowaną przez ludzi by wypróbować sprawdzone uprzednio sposoby pokonywania uprzednio trudności do radzenia sobie ze stratą, frustracją, stresem i konfliktem. Stadium to zapewnia czas potrzebny do umieszczenia straty w perspektywie odnowienia zasobów energii i ograniczenia poczucia bezradności i rozpaczy. Niektóre z zaschowań, emocji i uczuć, towarzyszących „trzymaniu się” , to napięcie mięśni, zaburzenia snu, tęsknota, nieustanne powroty myslą do tych samych spraw, euforia, targowanie się i poczucie winy.

Próby ograniczenia świadomości straty przez odpuszczenie
Schneider opisuje to jako uświadomienie sobie swoich osobistych ograniczeń w odniesieniu do straty i rezygnację z „nierealistycznych celów”, nieuzasadnionych założeń i niepotrzebnych złudzeń. Stadium to umożliwia ludziom uwolnienie się od zależności lub przywiązania do utraconej osoby czy rzeczy, przygotowując grunt pod przyszłe zachowania i postawy przystosowawcze”. Kilka charakterystycznych zachowań, emocji i uczuć jakie mogą wystąpić podczas „odpuszczania” to depresja, odrzucenie, niesmak, lęk, wstyd, pesymizm, autodestrukcja, cynizm, zapomienie i hedonizm. Podczas tego stadium ludzie mogą decydować się na rezygnację ze swoich ideałów, przekonań i wartości.

Świadomość rozmiarów straty
Schneider uważa stadium świadomości, najłatwiej rozpoznawany jako żałoba, za najboleśniejszą fazę, pełną bezradności i beznadziejności, przez jaką przechodzi osoba, która poniosła stratę. Może wówczas doświadczyć poczucia deprywacji, skrajnego smutku – i czuć się bezbronna w radzeniu sobie ze stratą. Kilka typowych zachowań i uczuć, obserwowanych u takich osób, to: wyczerpanie, ból, milczenie, zaabsorbowanie, smutek, poczucie samotności i bezradności, brak nadziei, brak perspektyw, strata egzystencjonalna, pustka i słabość.

Krztałtowanie perspektywicznego poglądu na stratę
Normalną funkcją stadium zyskiwania perspektywy Schneider opisuje jako osiagnięcie punktu akceptacji faktu, że co się stało, nie odstanie si e oraz dostarczenie pogrążonym w żałobieludziom czasu na pogodzenie się z przeszłością. Nabieranie dystansu może przybierać dwie formy: a. odkrywanie równowagimiędzy negatywnymi i pozytywnymi aspektami straty, włącznie z tym, jak bardzo osoba pogrążona w żałobie dojrzała i co utraciła na zawsze. b. Zyskiwanie perspektywy wobec rozmiaru i granic odpowiedzialności własnej i innych osób za stratę. Kilka typowych zachowań, uczuć i emocji, jakich doświadczają ludzie w tym stadium, to , cierpliwość, samotność, akceptacja, gotowość przebaczania, otwartość, refleksyjność, ukojenie i spokój.

Rozwiązywanie problemu straty
Schneider stwierdza że „smutek po stracie zanika wtedy, kiedy pogrążona w żałobie osoba jest w stanie dostrzec i włączyć się w aktywne działanie niezwiązane ze stratą i kiedy nie jest to ani reakcja przeciw (odpuszczenie), ani identyfikacji (trzymanie się) utraconą osobą lub rzeczą” Stadium 6 to czas „przebaczania sobie, rekompensaty, zaangażowania, przyjmowania odpowiedzialności za działania i przekonania, dokończenie spraw i pożegnanie”. Pewne charakterystyczne dla stadium 6 zachowania i emocje to zadbanie o siebie, rezygnacja, gotowość przebaczania sobie i innym, determinacja i spokój.

Przeformułowanie straty w kontekście rozwoju
Schneider uważa przeformułowanie straty za konsekwencję przezwyciężania smutku po niej. Kiedy smutkowi po stracie stawi się czoło i próbuje się go przezwyciężyć, może być to bodźcem osobistego rozwoju przez przypomienie ludziom ich mocnych stron i ograniczeń, śmiertelności oraz skończoności czasu, jaki im pozostał. Stadium przeformułowania żałoby koncentruje się na:
a. odkrywaniu bardziej potencjału niż ograniczeń
b. spojrzeniu na problemy jako na wyzwania
c. ponownym odczuwaniu ciekawości
d. szukaniu równowagi między różnymi aspektami ciekawości
Niektóre z obserwowanych zachowań i emocji toważyszących stadium 7 to poszeżona świadomość zmysłowa, stanowczość, spontaniczność, cierpliwość, integralność, równowaga, wypośrodkowanie, rozpoznawanie złudzeń, ciekawość i zwiększona tolerancja na ból.

Przekształcenie straty w celu osiągnięcia nowych poziomów zaangażowania
Stadium przekształcenia jest integracją fizycznych, emocjonalnych, poznawczych, behawioralnych i duchowych aspektów człowieka – jako nieodłączna część procesów przeformułowania straty umożliwiającego osiągnięcie wyższych poziomów zrozumienia i akceptacji. Przekształcenie nie kończy cyklu straty i smutku po niej, ale umozliwia podejście do życia „z większą otwartością i gotowościa do podporządkowania się konieczności wynikającej ze struktury życia” oraz uwolnienie energii wyzwalającej nowe siły. Ironią jest zapewne to, że z największej straty naszego zycia może wynikać przekształcenie dające większą zdolnośc rozwoju, niż mieliśmy uprzednio. Stadium przekształcenia toważyszą takie zjawiska bechawioralne i emocjonalne, jak: śwoadomość wzajemnych związków między zjawiskami, bezwarunkowa miłość, kreatywnośc, głęboka empatia, koniec poszukiwań i zaangażowanie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *